Η άποψη της Π.Ε.Φ. για το θέμα της Ν. Γλώσσας

Άποψη της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων

Για τα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων

στο μάθημα:

Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας

Αξιολόγηση του κειμένου

Το κείμενο που δόθηκε στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι διασκευασμένο απόσπασμα από τη συλλογή δοκιμίων του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου «Ο σύγχρονος άνθρωπος», [Οι Εκδόσεις των φίλων, Αθήνα, 1977].

Η επιλογή του κειμένου ανταποκρίνεται, βέβαια, στις απαιτήσεις των εξετάσεων, ωστόσο, το περιεχόμενό του δεν αντιστοιχεί στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Δηλαδή, η συγκεκριμένη διασκευή προβάλλει μονοσήμαντα την ατομική διάσταση της ανθρωπιάς, ενώ αγνοεί τη συλλογικότητα αδικώντας το πρωτότυπο στο οποίο είναι εμφανής η κοινωνική στόχευση μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα.

Απαντήσεις στα ερωτήματα

Β1. Στην ανάπτυξη παραγράφου οι έννοιες «ανθρώπινη λαιμαργία», «δίψα ευζωίας» περιορίζονται στην αρνητική, υλιστική σημασιοδότησή τους και εμφαίνεται η υποβάθμιση των «ευγενικών αισθημάτων».

Β2. α. Οι δύο τρόποι ανάπτυξης της παραγράφου είναι εμφανείς: ορισμός και παράδειγμα.

Β2. β. Οι νοηματικές συνδέσεις εκφράζουν αντίστοιχα συμπέρασμα και αντίθεση

Β3.α. Ενδεικτικά συνώνυμα: ξοδεύεται/καταναλίσκεται, παγκόσμια/ πανανθρώπινη, παραποιήσεις/παραμορφώσεις, εντελώς/ολοκληρωτικά, ευημερία/καλοζωία.

Β3. β. Ενδεικτικά αντώνυμα: ιδιωτικός, αποχή, αυτοεπιβεβαιώνεται, άγνοια, συνεχούς.

Β4. α. Η χρήση των εισαγωγικών στο πρώτο παράδειγμα δηλώνει αναφορά σε λόγια άλλων, στη δεύτερη περίπτωση πρόκειται για τίτλο.

Β4. β. Στο κείμενο υπάρχουν πολλές εκφράσεις με μεταφορική σημασία, τις οποίες μπορούν εύκολα να εντοπίσουν οι υποψήφιοι.

Γενικά οι ασκήσεις ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των υποψηφίων.

Γ1. Οι υποψήφιοι καλούνται να διατυπώσουν τις σκέψεις τους σε μορφή άρθρου για τοπική εφημερίδα, δηλ. απαιτείται συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο.

Όσον αφορά το περιεχόμενο ζητείται αναφορά σε φαινόμενα που καταδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας (ρατσισμός, αδιαφορία για τον συνάνθρωπο και το περιβάλλον, ατομικισμός, κ.ά.) και επιπλέον σε ατομικές και συλλογικές δραστηριότητες με σκοπό τον περιορισμό αυτού του φαινομένου.

Σημειώνεται ότι τα ζητούμενα του θέματος είναι πολλά και πολυδιάστατα, όπως και η ερμηνεία τους, και υπάρχει κίνδυνος οι υποψήφιοι να απαριθμήσουν απλώς εκτενείς λίστες φαινομένων και τρόπων αντιμετώπισής τους.